Beste lezer,
Welkom bij Aflevering 5 van Standplaats Lemberg. Leuk dat je leest en luistert!
Afgelopen week, op 26 april, was Tsjernobyl 35 jaar geleden. Deze kranige zeventiger, Vasili Markin, maakte het allemaal mee: hij werkte op de kerncentrale, moest vluchten uit zijn woonplaats Pripjat, en hielp bij de rampbestrijding . Toen de voormalig liquidator in 2019 ‘Chernobyl’ zag, de verbluffende Amerikaans-Britse televisieserie die toen in première ging, beleefde hij de ramp opnieuw. Ik ontmoette Vasili Markin -- die overigens nog immer in een uitstekende gezondheid verkeert -- in zijn tuin in de Slavoetitsj, een stad nabij de voormalige kerncentrale in het noorden van Oekraïne.
Lees het verhaal (uit september 2019) HIER in Dagblad Trouw.
Ode aan Adam Zagajewski:
Hier is 'ie dan: onze audio-ode aan Adam Zagajewski! Met Evert Duintjer Tebbens, die honderden gedichten van de Poolse poëet in het Nederlands vertaalde, spreek ik drie kwartier lang over de dichter, die op 21 maart jl. overleed.
Het gaat over diens opgroeien in een ‘huis dat gonst van het gemis van Lwów’, het verwerken van geschiedenis, het je -- als kunstenaar -- verzetten tegen totalitarisme, en de plicht tot verrukking: “Bij Zagajewski is er altijd een uitweg. Dat heeft te maken met je eigen reflectie op de werkelijkheid”, aldus Evert.
De hommage zit boordevol gedichten, met liefde in het Nederlands vertaald, met passie door ons voorgedragen. Niet perfect, verre van compleet… wél exclusief voor Standplaats Lemberg.
Luister door op de ORANJE PLAYKNOP te klikken: mogelijk hoor je ‘m dan meteen, mogelijk opent de website Soundcloud in de browser. De ode duurt 45 minuten (en is binnenkort ook als podcast te beluisteren).
Hier linkjes naar het in de audio-ode genoemde interview van Jan Postma in De Groene, het Volkskrant-In Memoriam van Arnout le Clercq, en ons boek ‘Lviv, Stad van Paradoxen’. Ik houd je op de hoogte van de publicatie van Evert Duintjer Tebbens’ vertaling.
Tip van Evert: aflevering 86 van het cultuurfilosofisch tijdschrift Nexus, dat in april verscheen, bevat een vertaling van de laatste twee gedichten die Adam Zagajewski schreef. Aanrader is ook ‘Wat zingt, is wat zwijgt’, uitgegeven door de Nexus Bibliotheek, met gedichten gekozen door die andere Zagajewski-vertaler: Gerard Rasch.
Welk gedicht is jouw favoriet? Wil je er ook eentje voordragen? Voel je vrij! Ik zorg voor adequate presentatie, hier op Standplaats Lemberg. Omdat de zomer voor de deur staat, hoeft het niet per sé Zagajewski te zijn: een andere Poolse dichter mag ook.
Leestip: De Verstotene op zee
Op Standplaats Lemberg deel ik graag ook verhalen die ik zelf mooi of bijzonder vind. Hoeft niets met mijn regio te maken te hebben. Zo kwam ik in The Wall Street Journal een ijzingwekkend verhaal tegen over de kafkaëske wereld van de internationale scheepvaart. ‘Eerste stuurman’ Mohammad Aisha verbleef vier jaar (!) lang noodgedwongen op een verlaten vrachtschip, ergens op zee, nabij het Suezkanaal. Oorzaken: een maffiose eigenaar, lokale bureaucratie en mazen in de wetten van de scheepvaart. Terwijl hij vastzat, overleed thuis eerst zijn moeder, vervolgens zijn grootmoeder, woedde in zijn land Syrië de oorlog en brak er een pandemie uit. De eenzaamheid… Het kraken en schudden van het schip werd angstaanjagend. Op passerende mammoettankers zocht hij naar menselijk leven. De kustwacht noemde hem ‘De Verstotene’.
Lees het verhaal + kijk de foto’s HIER.
Kijktip: de Dag van de Arbeid in Kyiv
Foto: Андрій Ломакін
Hoe ziet de Dag Van de Arbeid er tegenwoordig uit in Kyiv? Nee, geen arbeidersparades meer, maar wel een ‘optocht naar de natuur’, met sjasliek, wodka & vitamine D. De ultieme picknick foto-reportage van fotograaf Andriy Lomakin zie je HIER.
Volgende keer…
Afgelopen week bezocht ik voor de tweede keer in een maand de Litouwse hoofdstad Vilnius. Het was er nog steeds even prachtig -- en nog steeds ontzettend koud -- maar wel waren de terrassen geopend. Drinken en bibberen! In Aflevering 6 een persoonlijk inkijkje van mij in de stad, de historie, en haar (verdwenen en gebleven) bewoners.
Over Standplaats Lemberg:
Als correspondent doe ik dagelijks verslag voor Radio 1 en Dagblad Trouw. Maar omdat de mooiste verhalen vaak niet in artikelen of radio-reportages te vatten zijn, krijg je die elke tweede zondagochtend in je inbox via Standplaats Lemberg.
Lees hier meer, en klik hier voor het Archief.
Ken je iemand die ook interesse heeft voor Standplaats Lemberg? Deel deze inschrijflink met diegene die meer verhalen wil horen uit Midden- en Oost-Europa, of maak reclame op social media.
Ideeën, vragen of suggesties? Mail mij op mdriebergen[@] hotmail.com of stuur een DM op Twitter.
De volgende editie is over twee weken. Tot dan!