De laatste mijnwerkers van de Donbas | Gevlucht uit Donetsk
...en: Freds foto's in Tallinn!
Beste lezer,
Was Aflevering 14 gewijd aan de mijnwerkers van Silezië (Polen), Aflevering 15 is een monument voor de mijnwerkers van de Donbas (Oekraïne).
Het was een droom die ik al lang koesterde: de mijnwerkers van de Donbas ontmoeten. En dan niet in de winkel of op straat, maar op het terrein van de kolenmijn: voor en na hun bikkelharde ondergrondse werk. De steenkool vormt het hart van de Oost-Oekraïense regio, die momenteel door een oorlogsfront in tweeën is gekliefd. Ik wilde schrijven over de trots van de mijnwerkers en hoe ze de toekomst zien.
Mijnwerker Vasili Maslov (38) vlak voor zijn dienst in de kolenmijn. Foto © Adriaan Backer
Toegang krijgen tot de kolenmijn Tsentralnaja in Toretsk was geen eenvoudige klus. Aandacht van media zijn ze niet gewend en voor mijnwerkers is het niet meteen duidelijk waarom ze vragen zouden moeten beantwoorden van een Nederlandse journalist.
Gelukkig kreeg ik hulp van mijn vriend Leonid, die onderwijzer is in Toretsk. Met hem ging ik een paar keer op bezoek bij de kolenmijn en bij het hoofdkantoor, om uit te leggen wat ik wilde. Uiteindelijk waren we welkom. De gepensioneerde mijnwerker Oleg, die iedereen in de omgeving kent, reed ons rond in Toretsk. Met zijn uitstekende vertaalwerk tilde mijn vriend Gennadi de kwaliteit van de ontmoetingen naar een topniveau. Tot overmaat van geluk verkeerde fotograaf Adriaan Backer in bloedvorm.
Vier dagen lang fotografeerden en portretteerden we vrijuit op het terrein van de kolenmijn. Ondertussen vroeg ik vakbondsman Aleksandr en de mijnwerkers het hemd van het lijf -- hoewel dat hemd bij de mijnwerkers ondergronds al gauw uitgetrokken wordt. Het ging over noeste arbeid bij een hitte van veertig graden, over hoe je het handigst kolen hakt, over de allereerste afdaling in de kooi, over de oorlog die zo nabij is, en over hun toekomstperspectief.
Het resultaat was mooier dan ik kon dromen: vijf (!) pagina’s in de bijlage De Verdieping van Trouw, een mooie prent op de voorpagina van de krant en een vermelding in het hoofdredactioneel commentaar. Een welverdiend monument voor de laatste mijnwerkers van de Donbas.
Met groet,
Michiel
PS: hieronder meer over vluchtelingen uit de Donbas en een fonkelnieuwe Freds Foto’s!
Lees en bekijk het resultaat HIER of via Blendle.
Kijkje achter de schermen:
Gevlucht uit Donetsk
Wist je dat de afgelopen zeven jaar ruim anderhalf miljoen mensen de Donbas ontvluchtten? Ik wilde graag aandacht vragen voor hun lot.
Na de kolenmijn bezochten fotograaf Adriaan en ik daarom een geitenboerderij aan de rand van die regio. Het echtpaar Jan en Elvira Gatitski ontvluchtte in 2014 Donetsk, de stad die nu bezet is door gewapende pro-Russische milities. Hun goedlopende bouwbedrijf met honderden werknemers en al hun eigendommen moesten ze achterlaten. Nu houden ze geiten, voor de productie van melk, kaas en ijs. Indrukwekkende ondernemers!
Ook had ik een spannend telefoontje met juriste Svitlana, die in hetzelfde jaar Donetsk verliet. Spannend, omdat ze momenteel juist even terug is in die stad, en bang is om afgeluisterd te worden. Ze is er om definitief afscheid te nemen: van haar huis, haar jeugd en haar moeder en grootmoeder.
Lees HIER mijn reportage en bekijk de foto van Adriaan Backer.
Freds foto’s: Talinn
In deze rubriek publiceer ik foto’s die mijn goede vriend Fred Gijbels vanaf het begin van de jaren negentig maakte in het midden en oosten van Europa. Momenteel is Fred -- Amsterdammer die in Krakau woont -- zijn collectie aan het digitaliseren, waardoor een weelde aan sfeer- en straatbeelden beschikbaar komt.
Vandaag: Tallinn, in de winter van 1999-2000.
“De ministerraad van Estland was toen al volledig gedigitaliseerd. De vergaderingen vonden plaats zonder papier en met laptops.”
“Op de marktkraampjes aan de haven verkochten handelaars bevroren groenten en fruit. Ook particulieren deden mee: zij verkochten hun waren vanuit de kofferbak van hun auto's.”
Over Standplaats Lemberg:
Als correspondent doe ik dagelijks verslag voor Radio 1 en Dagblad Trouw. Maar omdat de mooiste verhalen niet in artikelen of radio-reportages te vatten zijn, krijg je die elke tweede zondagochtend in je inbox via Standplaats Lemberg.
Lees hier meer, en klik hier voor het Archief.
Ken je iemand die ook interesse heeft voor Standplaats Lemberg? Deel deze inschrijflink met diegene die meer verhalen wil horen uit Midden- en Oost-Europa, of maak reclame op social media.
Ideeën, vragen of suggesties? Mail mij op mdriebergen[@] hotmail.com of stuur een DM op Twitter.
De volgende editie is over twee weken. Tot dan!